بررسی تفاوت های اصلی بین مدیریت و رهبری
تفاوت مدیریت و رهبری یکی از مهم‌ترین چیزهایی است که برای انتخاب سردمدار یک مجموعه اهمیت دارد. این که فعالیت‌های گروه در چه راستایی است، در انتخاب آن فرد و گرایشات به سمت یک مدیر موفق یا یک رهبر موفق بودن تأثیر دارد.
بین رهبران و مدیران کدام یک مناسب کسب و کارها و جنگ در بازار سرمایه داری هستند؟ یا ویژگی‌های شخصیتی یک رهبر برای هدایت یک گروه با اهداف بلند مدت مناسب‌تر است یا ویژگی‌های شخصیتی یک مدیر اهمیت بیشتری برای این موضوع دارد؟ اگر شما هم می‌خواهید تفاوت بین مدیریت و رهبری و هم چنین شایستگی هر کدام را در مکان‌های مختلف بشناسید، در ادامه همراه ما باشید.
تعریف رهبری
برای این که بفهمید تفاوت مدیریت و رهبری در چیست؟ ابتدا باید تعریف هر کدام را بدانید. رهبری توانایی الهام بخشیدن، هدایت و تأثیرگذاری بر دیگران به سوی یک هدف مشترک است. اعمال یک رهبر معمولاً شامل تعیین جهتی روشن و واضح، تصمیم گیری، ایجاد انگیزه و توانمندسازی اعضای تیم و ایجاد یک محیط کاری مثبت و سازنده است.
رهبری مؤثر مستلزم ترکیبی از مهارت‌ها، ویژگی‌ها و رفتارهایی است و یک رهبر دیگران را به طور مؤثر و برادرانه مدیریت کرده و به سوی موفقیت سوق می‌دهد. هر رهبری دارای یک‌سری از ویژگی‌های شخصیتی است که در ادامه به آن می‌پردازیم.
ویژگی‌های شخصیتی رهبر چیست؟
برای درک بهتر تفاوت مدیریت و رهبری بهتر است با ویژگی‌های هر دو آشنا شوید. بر اساس مطالعات و تحقیقات انجام شده و نگاه به رهبران حاضر یا فقید در جهان، برخی از ویژگی‌های شخصیتی رایج یک رهبر موارد زیر هستند.
- اعتماد به نفس: یک رهبر خوب به توانایی‌ها و تصمیمات خود اطمینان دارد. و ترسی از شکست خوردن تصمیماتش ندارد، اگر هم داشته باشد در ظاهر نشان نمی‌دهد.
- رؤیا گرا: یک رهبر چشم انداز روشنی از آنچه که می‌خواهند به دست آورند، دارد. به طور کلی رهبری که رؤیا پردازی نکند، رهبر نیست.
- همدلی: یک رهبر نیازها و احساسات اعضای گروه خود را درک می‌کند و به آنها اهمیت می‌دهد. به نوعی رهبران شبیه برادر افراد گروه خود هستند.
- صداقت: یک رهبر در اعمال و تصمیمات خود صادق و شفاف است، زیرا رهبری که این‌گونه نباشد قابل اعتماد نیست. یک رهبر بدون اعتماد اعضای گروه خودش، هیچ ارزشی نخواهد داشت.
- قاطعیت و کاریزما: یک رهبر قادر به تصمیم گیری سریع و مؤثر است و زمانی که تصمیم می‌گیرد، حرفی رو حرفش زده نمی‌شود زیرا دارای شخصیت کاریزماتیک است. رهبر از سمت دیگران بدون هیچ اجباری، مورد پذیرش قرار می گیرد.
- انطباق پذیری: یک رهبر انعطاف پذیر است و می‌تواند خود را با شرایط در حال تغییر وفق دهد. به طور کلی رهبران کسانی هستند که اولین نفر وارد گود می‌شوند و آخرین نفر از صحنه خارج می‌شوند؛ بنابراین باید از همه منعطف‌تر و قوی‌تر باشند.
- مسئولیت پذیری: یک رهبر مسئولیت اعمال و تصمیمات خود را بر عهده می‌گیرد. همانطور که گفته شد رهبر باید با اعتماد به نفس تصمیمات خود را بگیرد، اما زمانی که شکست خورد، نیز باید اشتباه خود را بپذیرد نه این که مشکلات را گردن اعضای گروه بیندازد.
- مهارت‌های ارتباطی و همدلی: یک رهبر قادر است به طور مؤثر با دیگران ارتباط برقرار کند و درد اعضای گروه را بفهمد، با آنها بخندد و با آنها گریه کند. شاید بزرگ‌ترین تفاوت مدیریت و رهبری همین مورد باشد.
تعریف مدیریت
مدیریت فرایند برنامه ریزی، سازماندهی، هدایت و کنترل منابع (مانند افراد، امور مالی و مواد) برای دستیابی به اهداف و مقاصد سازمانی است. اعمال یک مدیر شامل هماهنگی و نظارت بر کار دیگران، حصول اطمینان از تکمیل کادر و تصمیم گیری‌هایی که عملکرد و بهره وری را بهینه می‌کند، است.
برای یک مدیریت مؤثر لازم است که مدیر، مجموعه ای از مهارت‌ها از جمله حل مسئله، تصمیم گیری و تفکر استراتژیک را داشته باشد. در ادامه تمام ویژگی‌هایی را که یک مدیر باید داشته باشد را شرح می‌دهیم.
ویژگی‌های شخصیتی مدیر چیست؟
ویژگی‌ها یک رهبر را شناختید، حال برای درک بهتر تفاوت مدیریت و رهبری بهتر است ویژگی‌های یک مدیر خوب را نیز بشناسید. در حال حاضر مدیران نمونه و موفق زیادی وجود دارند که همه آنها دارای یک سری ویژگی‌ها هستند که در ادامه بیان می‌شود.
- ارتباط: مهارت‌های ارتباطی خوب برای یک مدیر برای انتقال ایده‌ها، اهداف و انتظارات به تیمش ضروری است.
- سازگاری: از ویژگی‌هایی که مدیر و رهبر هر دو باید داشته باشند. یک مدیر خوب، کسی است که خود را با شرایط در حال تغییر وفق دهد
- مهارت‌های سازمانی: یک مدیر باید دارای مهارت‌های سازمانی عالی برای مدیریت مؤثر تیم و پروژه‌های خود باشد. حل مسئله: مدیر خوب باید قادر به شناسایی مشکلات و ارائه راه حل‌های مؤثر باشد تا شرکت برشکست نشود.
- همدلی: همانطور که گفته شد ارتباط نزدیک و همدلی بزرگ‌ترین تفاوت مدیریت و رهبری است، اما مدیر هم می‌تواند این ویژگی را داشته باشد. ویژگی که شاید زیاد برای یک مدیر نیاز نباشد، اما این ویژگی‌ها می‌تواند مدیر را از دیگر رؤسا متمایز کند و این باعث می‌شود افراد با عشق بیشتری برای ایشان کار کنند. در نتیجه مدیر باید بتواند
- نیازها و نگرانی‌های اعضای تیم خود را درک کند و با آنها ارتباط برقرار کند.
- اعتماد به نفس: از آن دست ویژگی‌هایی که برای هر انسانی چه به عنوان رهبر و چه به عنوان مدیر نیاز است و مدیر خوب باید اعتماد به نفس داشته باشد.
- خلاقیت: یک مدیر باید در یافتن راه حل‌ها و رویکردهای جدید برای مشکلات خلاق و مبتکر باشد، طوری که دیگر کارمندان به او و راهکارهایش افتخار کنند.
مهم‌ترین تفاوت‌های رهبری و مدیریت
باوجوداینکه فرق مدیر و رهبر کم نیست، اما رهبری و مدیریت اغلب به جای یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند، آنها دو مفهوم مجزا با نقش‌ها و عملکردهای متفاوت در یک سازمان هستند. به طور کلی، رهبری و مدیریت عملکردهای مکملی هستند که برای موفقیت هر سازمانی ضروری هستند.
در حالی که رهبری الهام بخش افراد برای دستیابی به یک چشم انداز یا دور اندیشی مشترک است، مدیریت تضمین می‌کند که از منابع به طور مؤثر برای دستیابی به اهداف خاص استفاده خواهد کرد. در ادامه مهم‌ترین عوامل تفاوت مدیریت و رهبری بیان شده است.
فرق در هدف گذاری بین مدیریت و رهبری
مدیریت بر تعیین اهداف مشخص، قابل اندازه گیری (مدت زمان مشخص)، قابل دستیابی، واقع‌بینانه و محدود به زمان متمرکز است که با استراتژی کلی سازمان همسو باشد. این اهداف اغلب با بهبود کارایی، بهره وری و سودآوری مرتبط هستند. از سوی دیگر، رهبری بر ایجاد چشم‌اندازی گسترده‌تر تمرکز می‌کند که الهام‌بخش و برانگیختن افراد برای کار در جهت یک هدف مشترک است.
اهداف تعیین شده توسط رهبران اغلب ماهیت بلندمدت و استراتژیک دارند و هدف آنها ایجاد تأثیر مثبت بر جامعه یا محیط زیست است و همچنین می‌تواند دستیابی به موفقیت مالی باشد.
فرق در نوع نگرش به تغییرات بین مدیریت و رهبری
بحث تخصصی تفاوت مدیریت و رهبری، نوع نگرش آنها به تغییرات است. مدیریت تمایل دارد بر حفظ وضعیت موجود و ایجاد بهبودهای تدریجی در فرایندها و سیستم‌های موجود تمرکز کند. آنها ممکن است در برابر تغییر مقاومت بیشتری داشته باشند و ترجیح دهند به روش‌ها و شیوه‌های اثبات شده و علمی پایبند باشند.
از سوی دیگر، رهبری تغییرات را پذیرفته و نوآوری را تشویق می‌کند. آنها مایل به ریسک و کشف ایده‌های جدید برای رسیدن به اهداف گروه خود هستند. آنها همچنین در پاسخ به تغییرات بازار یا محیط خارجی سازگارتر و انعطاف‌پذیرتر هستند. به طور کلی، در حالی که مدیریت و رهبری هر دو برای موفقیت یک سازمان مهم هستند، رویکردها و اولویت‌های متفاوتی دارند.
فرق بین ریسک پذیری مدیریت و رهبری
تعمیم اینکه رهبران یا مدیران ریسک‌پذیرتر هستند دشوار است، زیرا این امر به فردی که مدیر با رهبر است و رویکرد آنها در تصمیم گیری بستگی دارد. با این حال، به طور کلی، رهبران ممکن است برای دستیابی به هدف‌های گروه خود و ایجاد تأثیر مثبت تمایل بیشتری به ریسک داشته باشند، در حالی که مدیران ممکن است به حداقل رساندن ریسک و به حداکثر رساندن کارایی و سوددهی برایشان اولویت داشته باشد. شاید ریسک پذیر بودن بزرگ‌ترین تفاوت مدیریت و رهبری در مواجهه با شرایط مختلف باشد.
فرق بین دور اندیشی رهبری و مدیریت
رهبران تمایل دارند چشم انداز بلندمدت داشته باشند و روی تصویر بزرگ‌تر تمرکز کنند و صبورتر هستند. در حالی که مدیران تمایل دارند بر اهداف کوتاه مدت و عملیات روزانه تمرکز کنند. به طور کلی جامعه‌ای که رهبران را همراهی می‌کنند، معمولاً اهداف معنوی دارند و رسیدن به هدف‌های معنوی نیازمند صبوری و دید بلندمدت است، اما مدیران و کارکنانشان، ماموریت و اهداف مالی دارند و پله‌پله و به سرعت به آنها باید برسند.
رهبری یا مدیریت کدام بهتر است؟
رهبری یا مدیریت، به نوعی دیگر management یا leadership سؤالی که جواب آن بسیار سخت است و به تفاوت مدیریت و رهبری برمی‌گردد، همچنین پس از بررسی‌های بسیار زیاد جواب دقیقی برای آن وجود ندارد. اما می‌توان بسته به حرفه‌ای که قرار است در آن فعالیتی انجام می‌شود، انتخاب کرد که بین مدیر و رهبر کدام یک برای آن حرفه مناسب‌تر است. اگر فعالیت‌ها قرار است به مادیات ختم شود و حرفه قرار است در بازار سرمایه داری بجنگد، کار نیازمند مدیریت است.
اما در سمت مقابل زمانی که قرار است فعالیت‌هایی معنوی انجام شوند و افراد گروه یا فرقه قرار است ذهنیت درست و جامعی را جا بیندازند، این فعالیت‌ها نیازمند به یک رهبر است. به طور کلی در بیشتر مواقع باید فردی که همه کاره است تلفیقی از رهبر و یک مدیر باشد، فقط وابسته به شرایط بعضی اوقات به سمت ویژگی‌های شخصیتی یک رهبر سوق پیدا کند و گاهی اوقات به سمت ویژگی‌های شخصیتی یک مدیر پیش برود.
سوالات متداول
- اصلی‌ترین تفاوت مدیریت و رهبری در چیست؟
رهبر بیشتر بر روی جنبه‌ی روانی و روحیه سازمانی تمرکز دارد و تمایل به اهداف بلند مدت و تغییرات گسترده دارد؛ در حالی‌که مدیر با تکیه بر ظرفیت‌ها، به اهداف کوتاه‌مدت‌تر تمرکز دارد. روی هم رفته شاید بتوان گفت، کاریزمای بیشتری نسبت به مدیران دارند.
- وجود یک رهبر برای یک مجموعه سودمندتر است یا یک مدیر؟
برای ایجاد یک نگرش و تغییرات بنیادی، شاید شخصیت یک رهبر مفیدتر باشد؛ اما برای پیشبرد یک شرکت و مجموعه با تعدد کارمندان و مشتری‌ها، وجود یک مدیر با برنامه‌ریزی دقیق، می‌تواند اهمیت بیشتری داشته باشد. با این حال، پاسخ به این سوال چندان مشخص نیست و به شخصیت مدیر یا رهبر مربوطه و اهداف و وضعیت آن مجموعه دارد.
نظرات شما عزیزان:
