تعریف استراتژیست ، ویژگی های افراد استراتژیست

در حال حاضر عناوینی مانند استراتژی، استراتژیک یا استراتژیست، در مقالات، گفتگوهای روزمره، وبسایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی به وفور دیده می‌شود. اما ممکن است ماهیت اصلی این عبارات برای بسیاری از افراد هنوز هم ناشناخته باشد. البته با توجه به رویکردها و تعاریف متفاوتی که برای واژه «استراتژی» وجود دارد، تعاریف مشتق شده از آن مانند اینکه استراتژیست کیست یا دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد هم نیاز به بررسی و تحلیل دارد.

در همین راستا تصمیم گرفتیم تا در این مطلب با بررسی جنبه‌های مختلف وظایف مبتنی بر استراتژی، دقیقاً بدانیم که یک استراتژیست کیست و چگونه خود می‌توانیم یک استراتژیست باشیم؟! پس لطفاً در ادامه این مطلب همراه ما بمانید.

استراتژیست کیست؟

استراتژیست یا «Strategist» به فردی گفته می‌شود که تصمیمات و فعالیت‌های خود را برپایه نظم و خلاقیت خاصی انجام می‌دهد. البته برای اینکه بفهمیم دقیقاً استراتژیست کیست، باید ابتدا با مفهوم «استراتژی» آشنایی داشته باشیم. از این رو توصیه میکنیم مقاله “استراتژی به زبان ساده” را مطالعه نمایید.

البته تعاریف بسیاری تا به امروز برای استراتژی ارائه شده است که تمام آن‌ها بر نظم، تجزیه و تحلیل، خلاقیت، نوآوری و متفاوت عمل کردن تاکید دارند (چیزی که در دنیای دیجیتال امروز به وفور دیده می‌شود!). بر همین اساس یک شخص استراتژیست هم باید تمام این ویژگی‌ها را در انجام فعالیت‌های خود به نمایش بگذارد. بنابراین در پاسخ به سوال استراتژیست کیست، می‌توانیم بگوییم:

«استراتژیست کسی است که بتواند یک سازمان (اعم از سازمان‌های بزرگ، شرکت‌های چند وظیفه‌ای یا کسب ‌و کارهای کوچک) را با دیدی همه‌جانبه و تفکری سازنده به سوی تحقق چشم‌اندازهایی روشن و قابل دسترسی هدایت کند!»

براساس این تعریف، می‌توان به این نتیجه رسید که استراتژیست شدن کار دشواری است و نیاز به قدرت رهبری و مدیریت بالایی دارد. در ادامه به بررسی ویژگی‌های یک استراتژیست خواهیم پرداخت تا به معنی عمیق‌تری برای پاسخ به استراتژیست کیست برسیم و ببینم برای تبدیل شدن به چنین شخصی، به چه مهارت‌هایی نیاز داریم.

افراد استراتژیست چگونه عمل می‌کنند؟

برای پی بردن به اینکه استراتژیست کیست، باید عملکرد آن‌ها را نیز مورد بررسی قرار دهیم. البته مطمئناً عملکرد استراتژیست‌ها، متفاوت از عملکرد افراد عادی است. استراتژیست بودن یک ماهیت سطح بالا دارد که تقریباً همه افراد می‌خواهند به آن سطح دست پیدا کنند. اما لازمه آن این است که افراد بتوانند از تفکر و فعالیت‌های روتین دست بردارند و به شیوه‌ای تازه فکر و عمل کنند.

برخی از افراد به صورت ذاتی از تصمیمات، پیشنهادات و عملکردهای تازه استقبال می‌کنند؛ اما برخی دیگر از افراد هستند که در برابر هر چیز تازه و هر تغییر کوچکی، از خود مقاومت نشان می‌دهند. یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های تفکر استراتژیک که با ماهیت آن گره خورده است، متفاوت بودن از نظر اندیشه، تصمیم‌گیری، عملکرد و هدایت است. پس  نمی‌توان گفت همه استراتژیست‌ها دقیقاً چگونه عمل می‌کنند (چون هرکدام از آن‌ها برنامه منحصر به فردی برای خود دارند!)

 ۷ ویژگی افراد استراتژیست

تا به اینجای مطلب به صورت تقریبی می‌دانیم که استراتژیست کیست، اما برای اینکه به تعریف کلی‌تر و قابل فهم‌تری از این واژه برسیم، می‌توانیم ویژگی‌های مشترک استراتژيست‌ها را بررسی کنیم که این ویژگی‌ها به قرار زیر هستند:

• آینده‌نگر

آینده‌نگر بودن و داشتن دید بلندمدت، اولین ویژگی افراد استراتژیست است. اگر قرار باشد یک مدیر تنها منابع محدود، شرایط نابسامان و کارکنان بی‌انگیزه فعلی را ببیند، هرگز نمی‌تواند برای کسب موفقیت‌های آتی برنامه‌ریزی کند. پس واجب است شخصی که خود را استراتژيست معرفی می‌کند، با داشتن یک دید بلندمدت، اوضاع را مرتب کرده و تمام منابع انسانی و غیرانسانی را در جهت رسیدن به یک هدف مشترک (موفقیت سازمان) هدایت کند.

• ساده‌اندیش

به قول لئوناردو داوینچی: «سادگی خود بالاترین پیچیدگی‌ها است!» پس یک فرد استراتژیست برای رسیدن به اهداف خود از راه‌حل‌های عجیب، گُنگ یا پیچیده استفاده نمی‌کند، بلکه ساده‌ترین راهکارها را با استفاده از در دسترس‌ترین منابع به کار می‌‌گیرد. چنین فردی باید بتواند در حل هر مشکلی که پیش می‌آید، ساده‌ترین راه‌ حل‌ها را پیدا کند. اگر خود نتوانست چنین راه‌حلی را بیابد، می‌تواند در بین پیشنهادات موجود، ساده‌ترین و کارآمدترین آن‌ها را انتخاب کند.

• کنجکاو

استراتژیست‌ها بسیار کنجکاو هستند و می‌توان گفت همیشه دنبال راهی هستند تا برای رقیبان خود دردسر درست کنند. آن‌ها هرگز یک مسیر خاص را برای مدت طولانی طی نمی‌کنند، بلکه در کنجکاوی‌های پی در پی خود، هربار به شیوه تازه‌ای برمی‌خورند و آن را در فعالیت‌های خود مورد آزمایش قرار می‌دهند. همین کنجکاوی است که باعث می‌شود یک استراتژیست بتواند هربار شگرد تازه‌ای را کشف کرده و به کمک آن امتیاز یا ارزش بیشتری برای سازمان خود ایجاد کند.

• انعطاف‌پذیر

کسی که مرتب روش‌های تازه‌ای را امتحان می‌کند، ممکن است بارها به بن‌بست برسد یا با شکست‌های بزرگی روبه‌رو شود؛ در چینن شرایطی تنها خاصیت انعطاف‌پذیری استرتژیست‌ها است که می‌تواند آن‌ها را از منجلاب مشکلات خارج کرده و به امتحان کردن یک روش دیگر تشویق کند. اگر کسی نتواند خود را با شرایط مختلف سازگاری دهد، نمی‌تواند یک استراتژیست موفق باشد.

• خلاق

خلاقیت هم دیگر ویژگی بارزی است که می‌توان آن را به تمام استراتژیست‌ها نسبت داد. خلاقیت در کنار کنجاوی است که می‌تواند باعث ظهور ایده‌های تازه در ذهن استراتژیست‌ها شود. چنین اشخاصی به‌جای فرار از مشکلات، خود به دنبال چالش‌ها می‌روند و از امتحان کردن هیچ ابزار یا روش تازه‌ای بیم ندارند.

اگر لازم باشد کل پلتفرم مدیریتی خود را برای موفقیت در یک پروژه تغییر دهند، بلافاصله این کار را می‌کنند. اما اشتباه نکنید! این به معنی بی گدار به آب زدن  استراتژیست‌ها نیست، آن‌ها پس از بررسی دقیق تمام منابع و شرایط موجود است که در نهایت دست به اجرای ایده‌های تازه می‌زنند.

• آپدیت

یک استراتژیست باید همیشه آپدیت و به‌روز باشد تا بتواند از جدیدترین متدها برای رونق فعالیت‌های سازمان خود استفاده کند. آگاهی از آخرین دستاورهای علمی و تکنولوژي‌های تازه به استراتژیست‌ها کمک می‌کند تا همواره از روش‌های قدیمی و غیرکارآمد رقیبان خود پیشی بگیرند و جام موفقیت را در دستان سازمان خود قرار دهند.

• منظبط

داشتن نظم یکی از ضروریات استراتژیست بودن است. بدون داشتن نظم، نه تنها استراتژیست‌ها، بلکه حتی یک مدیر عادی هم نمی‌تواند برای یک ماه سازمانی را سرپا نگه‌دارد. اگرچه داشتن نظم در هر کاری لازم است، اما استراتژیست‌ها به نسبت سایر افراد، نظم بیشتری دارند. این نظم نه تنها در کار، بلکه در تمام جنبه‌های شخصیتی آن‌ها پدیدار است، چراکه وقتی از نظر ذهنی منظم نباشیم، نمی‌توانیم به سرعت و دقت تصمیم‌گیری کنیم. این در حالی است که استراتژیست‌ها به‌شیوه‌ای بسیار دقیق و سریع به تصمیم‌گیری می‌پردازند.

آیا همه افراد می‌توانند استراتژیست باشند؟

مطمئنم شما هم به این جمله معتقد هستید که: «هیچ غیرممکنی در این عالم وجود ندارد!» حداقل در عصر باشکوهی که ما زندگی می‌کنیم، غیرممکن وجود ندارد. شاید در گذشته افراد زیادی از منابع آموزشی و امکانات لازم برای موفق شدن بی‌بهره بودند و نمی‌توانستند به سطوح بالای شخصیتی یا شغلی فکر کنند.

اما با پیشرفت‌های روزافزون تکنولوژی و گسترش منابع عظیم اطلاعاتی و آموزشی، رسیدن به هر سطحی از نظر شخصیتی، شغلی، مالی و ….. امری ممکن و کاملاً قابل دسترسی است.

پس حتی کسی که به صورت اتفاقی با پرسش «استراتژیست کیست؟» برخورد کرده باشد، می‌تواند حقیقتاً به استراتژیست شدن فکر کند! مگر غیر از این است که تمام ویژگی‌های استراتژیستی که در اینجا عنوان کردیم، قابل فراگیری و آموختن هستند؟!

شما هم می‌توانید؛ شاید روزی برسد که کسی با پرسیدن سوال استراتژیست کیست، به خود شما به عنوان استراتژیست برخورد کند و جواب این سوال را از تجربیات شما بخواهد!

انواع نقش‌های استراتژیستی کدامند؟

همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم، استراتژیست شدن کار دشواری است و به توانمندی‌ بالایی نیاز دارد. اما هیچکس نمی‌تواند در تمام موضوعات به شیوه استراتژیستی عمل کند. در واقع هرکس می‌تواند در رشته یا زمینه موردعلاقه خود به یک فرد کاملاً حرفه‌ای تبدیل شود و در نهایت به عنوان یک شخصیت استراتژیست در آن حرفه به فعالیت بپردازد. در حال حاضر استراتژیست بودن به شیوه‌های زیر ممکن است:

• استراتژیست دیجیتال

یک استراتژیست دیجیتال کسی است که در زمینه‌های توسعه دیجیتالی، طراحی رابط‌های کاربری (UX) و طراحی انواع محتواهای دیجیتالی تبحر داشته و می‌تواند برای ارائه بهترین راه‌کار در این زمینه‌ها صاحب نظر باشد. چنین افرادی می‌توانند در سازمان‌های بزرگ تولید محصولات دیجیتالی مشغول به کار شوند یا خود کسب‌وکار مستقلی را برپایه دیجیتال مارکتینگ ایجاد کنند و آن را گسترش دهند. (وقتی متخصصین دیجیتال مارکتینگ، برنامه‌نویسان یا توسعه دهندگان وب، ضمن داشتن مهارت کافی در زمینه تخصصی خود، به ویژگی‌های عمومی استراتژیست‌ها نیز مجهز باشند، می‌توانند خود را به عنوان استراتژیست دیجیتال معرفی کنند!)

• استراتژیست اجتماعی

استراتژيست‌های اجتماعی با بررسی ابزارها و تکنیک‌های رسانه‌ای، نگرش‌های یکپارچه‌ای را به‌صورت اجتماعی ایجاد می‌کنند و آن را گسترش می‌دهند. این افراد در فرهنگ‌سازی‌های جامعه مدرن، مخابره اطلاعات جمعی و استفاده عمومی درست از منابع جدید، نقش بسزایی دارند. چنین افرادی می‌توانند تحصیلات آکادمیک در زمنیه‌های مدیریتی داشته باشند و با توصل به ویژگی‌های استراتژیستی، به عنوان یک استراتژیست اجتماعی فعالیت کنند.

• استراتژیست طراحی

طراحی می‌تواند شاخه بزرگی از فعالیت‌ها را در بر بگیرد. بنابراین یک طراح استراتژیست، باید با توجه به زمینه کاری خود (طراحی ساختمان، دکوراسیون داخلی، قطعات صنعتی و ….) بتواند طراح‌های خود را با نیازهای مشتری و اهداف تجاری تولیدکنندگان هماهنگ کند و طرح‌های جذاب و ارزشمندی را ارائه کند. در عصر حاضر، استراتژیست‌های طراحی بسیار قدرتمندی در سطح جهان مشغول به فعالیت هستند که در نتیجه‌ی ایده‌پردازی‌های آنان طرح‌های بیشماری در هر زمینه کاری وجود دارد. این در حالی است که در چند سال گذشته، تنها برندهای مطرح قادر به کار بودند.

• استراتژیست ارتباطی

استراتژیست‌های ارتباطی در پی ایجاد راه‌های تازه برای ایجاد ارتباطات دیجیتال و توسعه ابزارهای ارتباطی در سطح گسترده فعالیت دارند. در نتیجه‌ی همین فعالیت‌ها هم پیشرفت‌های چشمگیری را در زمینه ارتباطات شاهد بوده‌ایم. با ظهور هر استراتژیست ارتباطی، امکانات بیشتری در زمینه‌های برقراری ارتباط از راه دور مانند ارتباطات اینترنتی و ماهواره‌ای در دسترس انسان‌ها قرار می‌گیرد.

• استراتژیست ادغام و تملک

استراتژیست‌های ادغام و تملک در قالب شرکت‌های خدماتی و مستقلی فعالیت می‌کنند که با بررسی تمام جنبه‌های مربوط به کسب ‌و کارهای دیگر، برای ادغام بخش‌هایی از آن یا خرید و تملک بر بخشی از آن‌ها اظهار نظر می‌کنند. ممکن است این شیوه کاری در کشور ما زیاد برای مردم شناخته شده نباشد.

اما این شرکت‌ها هم خود استارت ‌آپ‌های گسترده‌ای را مدیریت می‌کنند و هم به سایر صاحبان مشاغل کمک می‌کنند تا کسب‌وکار خود را به شیوه‌ای کارآمد تقسیم‌بندی و مدیریت کنند. آن‌ها همچنین بخش‌های مختلف صنعت را با هم ادغام می‌کنند تا شرایط کاری تازه‌ای ایجاد کنند.

• استراتژیست شرکتی

استراتژیست‌های شرکتی به افراد و سازمان‌ها کمک می‌کنند تا برندهای خود را از راه‌های ساده‌تری ثبت و مدیریت کنند. اطلاعات ثبت، مدیریت، استهلاک یا واگذاری کسب‌وکارهای مبتنی بر شرکت‌های تولیدی یا خدماتی، به کمک این استراتژیست‌ها در مسیر صحیح هدایت می‌شوند.

• استراتژیست اقتصادی

اقتصاد دانان و افرادی که در حیطه‌های تجاری، بازرگانی و معاملاتی فعالیت می‌کنند، بهترین افرادی هستند که می‌توانند پس از کسب تجربه‌های لازم، به عنوان استراتژیست اقتصادی مشغول به کار شوند. این افراد با بررسی شرایط اقتصادی ملی یا بین‌المللی، تصمیمات و راه‌حل‌های بنیادینی را به سازمان مستقل خود یا دیگر سازمان‌های دولتی یا خصوصی پیشنهاد می‌دهند.

• استراتژیست ورزشی

افرادی که در مورد بکارگیری بازیکنان در مسابقات ورزشی و تورنومنت‌ها تصمیم می‌گیرند یا برای اجرای تاکتیک‌های بازی در برابر رقیبان پیشنهادات عملی ارائه می‌دهند، همان استراتژيست‌های ورزشی هستند.

حضور این افراد می‌تواند در ورزش‌های جهانی و المپیک برای مدال‌آوری یک کشور ضروری باشد. معمولاً استراتژیست‌های ورزشی با دیدن فیلم مسابقات، بررسی سابقه بازیکنان و مربیان، شیوه بازی ورزشکاران و ارائه استراتژی‌های تهاجمی یا تدافعی در برابر رقیبان به فعالیت می‌پردازند.

• استراتژیست سرمایه‌گذاری

کسی که می‌تواند تمام فرصت‌های سرمایه‌گذاری در یک منطقه، کشور یا موقعیت‌های مختلف جهانی را شناسایی کند و به افراد سرمایه‌گذار معرفی کند، یک استراتژیست سرمایه‌گذاری خواهد بود. چنین شخصی با داشتن اطلاعات گسترده در زمینه‌های سرمایه‌گذاری می‌تواند به صورت استراتژیک و کاملاً حرفه‌ای به سرمایه‌گذاران مشاوره بدهد.

• استراتژیست فروش

در حال حاضر وبسایت‌های بزرگ فروشگاهی و شبکه‌های اجتماعی، بهترین ابزارهای موجود برای خرید و فروش انواع کالاهای فیزیکی و غیرفیزیکی در سطح جهان هستند. بررسی شیوه‌های کارآمد و جدید برای فروش و بازاریابی در پلتفرم‌های مختلف برعهده‌ی استراتژیست‌های فروش است. این افراد با آگاهی از آخرین متدهای بازایابی می‌توانند برای مدیریت برندینگ ، تولید در راستای نیاز مشتریان و ارائه به بازارهای هدف، به کسب‌وکارهای مختلف کمک کنند.

• استراتژیست فنی

تخصص فنی نیز مانند طراحی، می‌تواند در شاخه‌های مختلفی به کار گرفته شود. حتی ممکن است هر سازمان تولیدی یا خدماتی برای بررسی‌های فنی خود از یک استراتژیست فنی استفاده کند. در واقع این افراد کسانی هستند که بیشترین مهارت را در مورد اجرای فنی پروژه‌ها دارند. ممکن است فردی از نظر نظارتی در سطح بالایی قرار داشته باشد اما از نظر فنی ضعیف باشند.

استراتژیست‌های فنی می‌توانند تمام فعالیت‌های فنی کار را متقبل شوند. شاید برخی از افراد در جواب استراتژیست کیست، تنها در مورد استراتژیست‌های فنی اطلاعات دریافت کنند، چراکه نمونه این افراد در جامعه بسیار زیاد است.

• استراتژیست نظامی

استراتژیست نظامی به بررسی شگردهای تهاجمی یا دفاعی در زمینه مقابله جنگی می‌پردازد. این افراد از نظر جنگاوری و تجربیات نظامی در سطح بالایی قرار دارند و می‌توانند به حکومت‌ها در زمینه چگونگی تجهیز نظامی، تربیت نیرو، بکارگیری ابزارهای تازه و دیگر مسائل نظامی کمک کنند. (جالب است بدانید که اولین استراتژی‌های اجرا شده در جهان در زمینه نظامی بوده‌اند و حتی واژه استراتژی نیز از اصطلاحات جنگی قدرت‌های نظامی گذشته مشتق شده است!)

• استراتژیست سیاسی

یک استراتژیست سیاسی کسی است که در زمینه‌های سیاسی اطلاعات و تجربیات گسترده‌ای داشته باشد. این افراد معمولاً به نامزدهای انتخاباتی کمک می‌کنند تا در انتخابات برنده شوند یا اگر برنده هم نشدند، در نزد مردم محبوب بمانند. جالب است بدانید که معروف ترین استراتژیست ها در سطح جهان نیز افرادی سیاسی هستند که به عنوان نمادهای استراتژیست در سطح جهان معرفی شده‌اند. از جمله این افراد می‌توان سیاستمدارانی چون «آیزایا برلین»، «جورج سوروس»، «ویلی‌ برانت»، «آلوین تافلر» و ….. را نام برد.

می‌بینید که هرکس بسته به زمینه فعالیت خود می‌تواند یک استراتژیست باشد. البته اگر شما بخواهید در هر رشته‌ای به چینن درجه‌ای نائل شوید، باید ویژگی‌های مشترک بین استراتژیست‌ها را در خود تقویت کنید (ویژگی‌هایی که در همین مطلب عنوان کردیم).

آیا استراتژیست شدن به تحصیلات آکادمیک نیاز دارد؟

معمولاً افرادی که به عنوان استراتژیست در یک رشته فعالیت می‌کنند، دارای تحصیلات عالیه نیز هستند. اما این مورد نمی‌تواند از استراتژیست شدن جلوگیری کند. چراکه برخی از افراد حتی بدون تحصیلات آکادمیک هم می‌توانند به سطوح بالایی در رشته خود برسند.

لازم به ذکر است که این مورد با زمینه کاری افراد نیز ارتباط مستقیمی دارد. در واقع یک استراتژیست اقتصادی، سیاسی یا ورزشی باید حتماً در شاخه کاری خود تحصیلات بالایی داشته باشد. اما یک استراتژیست طراحی، دیجیتال یا فنی بدون این گزینه و تنها با آموزش آزاد هم می‌تواند به سطح استراتژیست برسد.

برای استراتژیست شدن باید از کجا شروع کنیم؟

اگر شما صاحب یک کسب و کار هستید و می‌خواهید آن را با موفقیت ارتقا دهید، می‌توانید به استراتژیست شدن فکر کنید. در غیر این‌صورت رسیدن به این درجه برای همه افراد لازم نیست. اما اگر شما تصمیم خود را گرفته‌اید تا به این سطح از دانش و مهارت دست پیدا کنید، می‌توانید از رشد شخصی خود آغاز کنید.

همانطور که در قسمت ویژگی‌ها اشاره کردیم، نظم یک استراتژیست در تمام جنبه‌های زندگی وی نمود دارد. پس با کسب مهارت‌های شخصی و حرفه‌ای در زمینه کاری خود و همچین با کسب تجربه می‌توانید در مسیر استراتژیست شدن قدم بردارید. در حال حاضر نیز دوره‌هایی تحت عنوان «چگونه استراتژیست شویم؟» در سطح کشور برگزار می‌شود که می‌توانید در این دوره‌ها شرکت کنید.

سخن پایانی

فکر می‌کنم تا به اینجا توانسته‌ایم به صورت دقیق بفهمیم که یک استراتژیست کیست و چه وظایف مهم آنها چیست. همچنین با رسیدن به این درک می‌توانیم بفهمیم که آیا ما هم برای طی کردن این مسیر آماده هستیم یا خیر! البته لازم است بدانید که اگر خود نیز یک فرد استراتژیست نشوید، برای پیشبرد فعالیت‌های خود می‌توانید از چنین افرادی مشاوره بگیرید.

اگر صاحب یک کسب ‌و کار هستید، می‌توانید بسته به شرایط کاری خود، یک استراتژیست فنی، دیجیتال یا …. استخدام کنید. همینکه حالا می‌دانید استراتژیست کیست، می‌توانید افراد استراتژیست حقیقی را پیدا کنید و از آن‌ها کمک بگیرید.

شناخت مهارت‌ های افراد استراتژیست به ما کمک می‌کند تا بیشتر به ماهیت این مفهوم پی ببریم و بدانیم استراتژیت کیست و چگونه عمل می‌کند. این مهارت‌ها کاملاً اکتسابی هستند و هرکس که بخواهد می‌تواند استراتژیست شود. با تمام این تعاریف، فکر می‌کنم حالا دیگر واقعاً می‌دانید استراتژیست کیست؟!

برخی از سوالات رایج

۱.استراتژیست کیست ؟

استراتژیست یا «Strategist» به فردی گفته می‌شود که تصمیمات و فعالیت‌های خود را برپایه نظم و خلاقیت خاصی انجام می‌دهد

۲. ۷ ویژگی شخصی استراتژیست چیست؟

1. آینده‌نگر
2. ساده‌اندیش
3. کنجکاو
4. انعطاف‌پذیر
5. خلاق
6. آپدیت
7. منظبط

۳. آیا همه افراد می‌توانند استراتژیست باشند؟

امروزه دیگر هیچ غیرممکنی در این عالم وجود ندارد و با پیشرفت‌های روز افزون تکنولوژی و گسترش منابع عظیم اطلاعاتی و آموزشی دیگر رسیدن به هر سطحی از نظر شخصیتی، شغلی، مالی و … امری ممکن و کاملاً قابل دسترس است.