مفهوم رضایت شغلی ، تاثیر عوامل رضایت شغلی بر روی کسب و کارها
نکته مهمی که باید به آن واقف بود این است که شغل‌ها چالش های زیادی در سطوح مختلف دارند. ما در مطلب قبلی به تعریف شغل و انواع شغل پرداختیم اما پس از ورود به بازار کار و اشتغال باید بتوانید رضایت شغلی بالایی داشته باشید. مدیران و صاحبین مشاغل به منظور دستیابی به موفقیت در حوزه فعالیت تجاری خود تلاش زیادی می‌کنند و تمامی آن‌ها به این نکته واقفند که رضایت شغلی چیست؟ و در ایجاد انگیزه در کارمندان اهمیت زیادی دارد. به همین منظور مدیران و صاحبین مشاغل سعی می‌کنند تا مشکلات کارمندان خود را درک کنند و به دنبال راهی برای حل مشکلات آن‌ها بگردند.
در واقع یکی از مشکلات اصلی موسسات و شرکت‌ها این است که کارکنان آن‌ها اشتیاق و انگیزه لازم برای انجام دادن وظایف محول شده به آن‌ها را ندارند و به نوعی در کار خود بی‌ثبات‌اند. سطح پایین عملکرد کارمندان یکی دیگر از مواردی است که منشاء آن به عدم رضایت شغلی بر می‌گردد. عوامل زیادی می‌توانند بر ایجاد رضایت شغلی یک فرد از کارش تاثیر بگذارند و همچنین عوامل متعددی نیز هستند که باعث انزجار کارمندان از شغل خود می‌شوند به گونه‌ای که حتی با افزایش حقوق و ارزش دستمزد نیز نمی‌توان آن‌ها را راضی به کار کرد.
رضایت شغلی یکی از مواردی است که روانشناسان کار بسیار علاقه‌مند هستند تا روی آن مطالعه کنند؛ و همچنین طبق آخرین مطالعات انجام شده در ایالات متحده آمریکا در ارائه یک تعریف کلی از رضایت شغلی تفاوت نظرهای زیادی وجود داشت زیرا این مفهوم بسیار انعطاف‌پذیر و گسترده است در حدی که نمی‌توان آن را به یک محور خاص تقلیل داد.
اگر دقت کنید متوجه خواهید شد که مفهوم کلی رضایت به معنای داشتن احساس خوب در مورد چیزی و حس خوشبختی و لذت از دستیابی به آن است. بنابراین می‌توان گفت که این موضوع کاملاً به خود شخص بستگی دارد، یک فرد باید ببیند که با توجه به نوع علایقی که دارد چه نوع کاری و با چه شرایطی می‌تواند برای او رضایت شغلی به همراه آورد.
زیرا آن‌چه باعث خوشبختی و رضایت یک نفر می‌شود لزوماً عامل خوشحالی و رضایت دیگران نیست.
معنای دقیق رضایت شغلی چیست؟
از اوایل قرن بیستم تحقیقات و مطالعات بی‌شماری در مورد مفهوم اصلی رضایت شغلی صورت گرفته است و علی‌رغم تمام تلاش‌ها در این زمینه هنوز این موضوع یکی از مهمترین مفاهیم مدیریت مالی صحیح است، اما تعریفی که در زیر برای شما آوررده‌ایم یکی از جامع‌ترین تعاریف مرتبط با رضایت شغلی است.
رضایت شغلی بیانگر احساس رضایت فرد کارگر به هنگام انجام کار و پذیرش عمومی وی از عوامل عملکردی پیرامون است. این رضایت با سنجش سازگاری بین آن‌چه فرد از کار خود انتظار دارد و آن‌چه در واقع به دست می‌آورد حاصل می‌شود. در واقع رضایت شغلی بر اساس عوامل داخلی و خارجی، تاثیر خود را بر روی فرد منعکس میکند که مستقیماً بر روی بهره‌وری وی در نتیجه موفقیت موسسه یا شرکت تاثیر می‌گذارد.
انواع رضایت شغلی
همانطور که گفتیم، اصطلاح رضایت شغلی بیانگر احساس مثبتی است که یک کارمند نسبت به کار خود احساس میکند و به دلیل برآورده شدن نیازها و خواسته‌هایش در کار است. اما انواع مختلفی برای آن ذکر شده است که به هم ببرسی می کنیم:
رضایت شغلی عمومی
این نوع رضایت شغلی عمدتاً مرتبط با رضایت شما از زمینه کاری است که انجام می‌دهید و به این مسئله مرتبط است که آیا واقعاً این رشته را دوست دارید یا مجبور به انجام آن شده‌اید. حتماً تا به حال شنیده‌اید که می‌گویند “کاری را که انجام می‌دهید عاشقانه دوست داشته باشید”. انجام اینکار و پیروی کردن از این جمله باعث می‌شود تا توانایی‌ها و پتانسیل‌های خود را بالا ببرید که به نوبه خود تاثیر زیادی در ایجاد رضایت شغلی برای شما دارد و حتی می‌تواند رضایت شما از زندگی را نیز بالا ببرد.
رضایت شغلی خاص
این نوع رضایت نیز مربوط به شغل خاصی است که شما در یک سازمان انجام می‌دهید. این نوع رضایت بر اساس دو دیدگاه متفاوت ایجاد می‌گردد:
- اینکه شما از شغل خود راضی باشید بدون اینکه به جزئیات آن بپردازید
- این که شما تنها از قسمت‌های خاصی از شغل خود رضایت داشته باشید مانند؛ همکاران، حقوق و دستمزد، تعطیلات و …
عوامل رضایت شغلی
رضایت شغلی به عوامل متعددی بستگی دارد که همانطور که در بالاتر برایتان توضیح داده‌ایم سلیقه شخصی نیز یکی از این عوامل است. در این بخش از مقاله تصمیم گرفتیم تا برای شما دوستان عزیز تعدادی از عوامل تاثیرگذار در ایجاد رضایت شغلی کارمندان را ذکر کنیم و همچنین به توضیح هر یک از آن‌ها به طور جداگانه بپردازیم.
شرایط کار مطلوب
اولین مورد از لیست عوامل تاثیرگذار ما در جلب رضایت کارمندان از کارشان، وجود شرایط کاری مطلوب است. با توجه به این موضوع که کارمندان ساعات زیادی از روز را سر کار خود سپری می‌کنند محیط کار به نوعی خانه دوم آن‌ها محسوب می‌شود. هنگامی که شرایط کاری مطلوب برای کارمندان فراهم شود، موجب جلب احساس رضایت آن‌ها می‌شود و بهره‌وری را نیز بالا خواهد برد.
وجود فرصت پیشرفت
شما به عنوان رئیس شرکت و یا مدیر آن با ایجاد کردن فرصت‌هایی برای پیشرفت و ارتقاء توانایی‌های کارمندانتان از طریق کسب مهارت‌های جدید که موجب بالا رفتن بهره وری آن‌ها در کارشان می‌شود، می‌توانید کارمندانتان را تشویق کنید و حس رضایت شغلی آن‌ها را بالا ببرید.
کاهش سنگینی کار و میزان استرس
می‌توان گفت این مشکل اصولاً به دلیل مدیریت و سازماندهی ضعیف در یک موسسه و یا شرکت رخ می‌دهد. وجود این شرایط می‌تواند تاثیر بسیار منفی بر میزان رضایت شغلی کارمندان شما داشته باشد، پس سعی کنید تا به دنبال راه‌حلی باشید تا به موجب آن میزانی از استرس و سنگینی فشار کار را از روی دوش کارمندانتان بردارید.
احترام متقابل بین کارکنان
شما به عنوان مدیر و صاحب یک شرکت یا موسسه باید با ایجاد کردن محیط کاری دوستانه، صمیمی و به دور از هرگونه خصومت به کارکنان خود یاد دهید تا به همکارانشان و خصوصاً به شما احترام بگذارند و در مقابل نیز شما هم باید به آن‌ها احترام بگذارید.
روابط خوب با مدیران
میزان رضایت کارمند از مدیر خود یکی از مهمترین عوامل در ایجاد احساس رضایت شغلی است. پس شما به عنوان یک مدیر وظیفه دارید تا با کارمندان خود روابط خوب و صمیمی برقرار کنید و رضایت آن‌ها را به دست آورید.
پاداش های مالی
نمی‌توان از این موضوع صرف نظر کرد که تقریباً اصلی‌ترین ابزار ایجاد انگیزه در یک کارمند بالابردن حقوق و پرداخت پاداش به او است. به منظور جلب رضایت کارمندانتان از از کار، پاداش‌هایی را به عنوان ابراز قدردانی از عملکرد به آن‌ها هدیه دهید، زیرا این کار تاثیر فوق‌العاده زیادی در جلب رضایت شغلی آن‌ها دارد.
رضایت شغلی چگونه حاصل می‌شود؟
رضایت شغلی دقیقا از زمانی شروع می‌شود که کارمند اهمیت کاری را که برای یک شرکت و یا سازمان انجام می‌دهد را احساس کند و همچنین این موضوع را نیز حس کند که ارتباطی خوب و موثر بین او و مدیرانش وجود دارد این عوامل در نهایت منجر به انگیزه دائمی و مستمر در او می‌شود. عوامل ایجاد رضایت شغلی عبارتند از:
- به دست آوردن دستمزدی متناسب با نوع عملکرد و مطابق با معیارهای از پیش تعیین شده. همچنین این موضوع نیز از اهمیت بالایی برخوردار است که میزان دستمزد به گونه‌ای باشد که کفایت خواسته‌های کارمند را بدهد.
- دادن فرصتی مناسب به کارمندان به منظور توسعه تجارت از طریق تبلیغات.
- تلاش برای بهبود شرایط کاری.
- وجود نوعی ارتباط موثر بین مدیران و کارمندان که به تقویت و بهبود مهارت های ارتباطی کمک بسزایی میکند
در واقع تاثیر رضایت شغلی کارمندان از نوع کارشان آن‌قدر موضوعی با اهمیتی است که با گذشت زمان تاثیرات خود را بر روی سیستم کلی کار و تجارت منعکس میکند. در زیر تعدادی از مواردی را که نشان می‌دهد کارمندان شما از کارشان رضایت خاطر دارند را برایتان گردآوری کرده‌ایم:
- کارگری که احساس رضایت میکند بهره‌وری بالایی در کار خود دارد.
- احساس وفاداری و تعلق خاطر به موسسه.
- پایین بودن تعداد غیبت‌های کارمندان.
- کارمندان راضی در مواقع بحرانی کنار شرکت می‌مانند بدون این که به دنبال هدف خاصی باشند.
- رضایت شغلی به سلامت عمومی کارکنان نیز مربوط می‌شود؛ زیرا آن‌ها را از احساس فشار و حجم بالا کار رها میکند.
به طور کلی و خلاصه صاحبین مشاغل و مدیران باید بدانند که هر چقدر که بتواند احساس رضایت شغلی کارکنان خود را افزایش دهند سود کل سازمان نیز بیشتر خواهد شد. پس بهتر است به عنوان مدیر صلاحیت شرکت را حفظ کنید و از این موضوع اطمینان خاطر پیدا کنید که کارمندانتان به سازمان دیگری منتقل نمی‌شود و به این منظور شرایط لازم را برایشان مهیا کنید.
پرسشنامه رضایت شغلی چیست؟
تاکنون به منظور سنجش میزان رضایت شغلی کارکنان و کارمندان پرسشنامه رضایت شغلی زیادی طراحی شده است. در واقع این پرسشنامه‌ها می‌توانند ابزاری بسیار مناسب برای شرکت‌هایی باشد که قصد دارند تا میزان رضایت کارکنانشان را بسنجد. یکی از معروف‌ترین پرسشنامه‌های رضایت شغلی متعلق به بری فیلد و روث است که شما این پرسشنامه رضایت شغلی را می‌توانید از سایت‌های متعددی دانلود کنید و از آن به موجب سنجش میزان رضایت کارمندانتان بهره ببرید.
این پرسشنامه دارای ۱۹ سوال است و بر اساس طیف لیکرت به میزان رضایت شما از کار نمره می‌دهد. پرسشنامه بری فیلد و روث اولین بار در سال ۱۹۵۱ توسط این دو شخص طراحی و ساخته شد. در این پرسشنامه به منظور سنجش میزان رضایت کارمندان از ۵ درجه سنجش استفاده شده است. نکته جالب دیگر این پرسشنامه این است که حداقل نمره‌ای که می‌توان به عنوان امتیاز به یک کار داد ۱۹ و بیشترین نمره ۹۵ است.
بطور کلی در پرسشنامه‌های سنجش رضایت شغلی معمولا از شما چندین سوال پرسیده می‌شود که شما باید بر اساس سلیقه شخصی و آن‌چه که تاکنون نسبت به کارتان حس کرده‌اید به آن پاسخ‌هایی از جمله خیلی ناراضی هستم، ناراضی هستم، راضی هستم و به شدت راضی هستم به آن‌ها امتیاز دهید.
دستیابی به ثبات
اینکه شما به عنوان یک کارمند از کارتان راضی باشید باعث می‌شود تا زندگی پایدار و بی‌دغدغه‌ای به دست آورید و دیگر از دانستن این موضوع که باید بیشتر وقت خود را سرکار بگذرانید اذیت نشوید.
امنیت شغلی
در واقع همانطور که در این مقاله برای شما گفتیم یکی از عوامل احساس رضایت شغلی این است که کارمند این حس را از کار خود دریافت کند که حضورش بسیار مهم است و برای رئیس خود اهمیت دارد. حال یک کارمند با دانستن این موضوع، دیگر در زمان بحران‌های اقتصادی بازار که همواره باعث می‌شوند تا صاحبین شرکت‌ها مجبور به اخراج برخی کارمندان خود به منظور کاهش هزینه‌ها شوند که باعث استرس شغلی می شود، بسیار بهتر از قبل عمل کند و به موجب این آرامش خاطر، به کار خود بیش از پیش متعهد گردد.
خلاقیت و نوآوری
هنگامی که یک کارمند از کار خود رضایت داشته باشد دیگر به جای صرف کردن وقت خود به فکر کردن در مورد عواملی که باعث آزار او شده است و چگونگی حل آن‌ها، از وقت آزاد خود به منظور نوآوری و خلق شیوه‌های جدید برای حل مشکلات استفاده میکند.
سلامتی روحی و جسمی
سلامتی روحی و جسمی یکی از مهمترین دستاوردهای رضایت از شغل است. شاید تعجب کنید که سلامت روحی و جسمی چه ربطی به رضایت شغلی دارد، اما در پاسخ به این سوال باید به شما بگوییم؛ هنگامی که یک کارمند مجبور نباشد تا در ازای دریافت مبلغ اندکی فشار کاری و استرس بالا را تحمل کند به آرامش روانی می‌رسد و به دنبال آن سلامت روحی و جسمی نیز کسب خواهد شد.
نظرات شما عزیزان:
