مفهوم دارما (Dharma) ، تفاوت دارما و کارما ، قوانین چرخ دارما
دارما یک کلمه سانسکریت است که از ریشه لفظی کلمه «dhr» به معنی «نگه داشتن» گرفته شده است. اما دقیقاً دارما چیست و چه معنایی دارد؟ تاکنون بیش از دهها معنی و مفهوم مختلف از ادیان و سنتهای دینی متفاوت در مورد دارما ارائه شده است که باعث میشود اندکی ترجمه دقیق و ارائه یک تعریف جامع از آن برای ما دشوارتر گردد. با این حال دارما معمولاً بهعنوان یک نوع آموزش بودایی شناخته میشود که برای بهبود کیفیت زندگی و توسعه فردی ، کمک به کشف هدف زندگی مردم و هدایت آنها به مسیر درست زندگی مورد استفاده قرار میگیرد.
دارما چیست؟
دارما را میتوان یک رشته مشترک در سنتهای هندی دانست که اصطلاح مرسوم «دین» را گسترش میدهد.
دارما مفهوم مهمی است که در بسیاری از فلسفههای معنوی موجود در شبه قاره هند از جمله هندو، بودیسم، جائینیسم و سیکگرایی یافت میشود. به این سنتهای فلسفی اغلب «سنتهای دارمی» گفته میشوند، زیرا این سنتها همیشه به دارما و اشکال مختلف آزادی معنوی متعهد هستند.
همانطور که در بالاتر برای شما گفتیم اصطلاح دارما از فعل ریشه سانسکریت dhr گرفته شده است که به معنای حفظ، نگه داشتن و یا پشتیبانی است. از طرفی دیگر نیز در روایات هندی هیچ ترجمه دقیقی برای کلمه «دین» وجود ندارد و دارما اغلب کلمهای است که برای نشان دادن «دین» مورد استفاده قرار میگیرد.
دارما اغلب در تعالیم بودایی به مضمون رهایی اشاره کرده و همچنین تأکید ویژهای به رعایت «چهار حقیقت شریف دارمایی» داشته است:
- حقیقت اول این است که همیشه در دنیا رنج و نارضایتی زیادی وجود دارد.
- حقیقت دوم این است که جهل دلیل اصلی رنج کشیدن مردم است.
- حقیقت سوم به این موضوع اشاره دارد که این رنجها روزی پایان مییابند و موقتی هستند.
- چهارمین و آخرین حقیقت نیز این موضوع را بیان میکند که همیشه برای رهایی یافتن از رنج راهحلهایی وجود دارد. رهایی از رنجها مستلزم رعایت مواردی چون داشتن زندگی اخلاقی، تمرین، مدیتیشن و همچنین پرورش خرد در زندگی است.
بهصورت بسیار سادهتر قانون دارما براین باور است که هیچ رخدادی اتفاقی نیست و بهطور کلی همه موجودات دنیا براساس هدف خاصی خلق شدهاند و در زندگی خود باید بر اساس استعدادها و امکاناتی که خدا در اختیار آنها قرار داده است به سمت هدف خود حرکت کنند.
تفاوت دارما و کارما چیست؟
بیشتر مردم می دانند کارما چیست و نام آن را چندین بار در طول زندگی خود شنیدهاند. کارما قانونی است که در فرهنگ غربی زیاد مورد استفاده قرار میگیرد و دیگر مورد قبول اکثریت مردم واقع شده است، اما برعکس کارما، کمتر افرادی پیدا میشوند که از قانون دارما اطلاعات کافی داشته باشند.
همانطور که در این مقاله برای شما توضیح دادیم دارما یک فلسفه مهم شرقی است که به نوعی ارتباطی نزدیک و تنگاتنگ با کارما دارد. به منظور اینکه بهتر بتوانید این دو کلمه را متوجه شوید و قادر به تفکیک این دو از یکدیگر باشید ما هر کدام از آنها را جداگانه برای شما توضیح دادهایم:
-
کارما:
به اعمالی گفته میشود که شخص در رابطه با دارما انجام میدهد و به عبارت دیگر به بدهی ناشی از اعمال بد نیز گفته میشود.
-
دارما:
دارما به وظیفه ما در این زندگی گفته میشود و به زمان تولد و محل زندگی شما بستگی دارد، یعنی هر آنچه شما میتوانید به منظور تأثیرگذاری بیشتر بر اطرافتان انجام دهید.
به تعبیر دیگر دارما را میتوان وظیفه مادام العمر یک شخص و کارمای او دانست، همچنین به مراحلی که فرد باید برای به اتمام رساندن وظیفه خود انجام دهد نیز گفته میشود.
دارما در واقع همان هدف شما در زندگی است و به کاری گفته میشود که شما باید در زندگی انجام بدهید، در حالی که کارما نتیجه کاری است که شما انجام دادهاید. هدف از دارما همیشه به دستیابی به یک اتحاد بین روح و واقعیت اصرار دارد وبه ما یک قانون رفتاری را پیشنهاد میکند که هدف آن رساندن ما به شادیهای دنیوی و سعادت اخروی است.
فرهنگ هندوئیسم مفهوم تناسخ را قبول دارد و بر این باور است که آنچه وضعیت یک فرد را در زندگی بعدی مشخص میکند همان کارما و اقدامات انجام شده او در این دنیا است. برای دستیابی به کارما خوب لازم است تا زندگی خود را مطابق با دارما پیش ببریم، که شامل انجام کارهایی میشود که ما به منظور رفاه خود و یا کمک به دیگران انجام میدهیم. در واقع دارما مانند یک هنجار کیهانی میماند که اگر فردی با این هنجار مخالف باشد منجر به ثبت کارمای بد برای او میشود، پس با توجه به این حرف نتیجه میگیریم که دارما با توجه به کارما در آینده یک فرد اثر میگذارد.
صرف نظر از اینکه شما کدام سنت دینی را قبول دارید و آن را دنبال میکنید، باید بدانید که اصول مذهبی به طور کلی از شما میخواهند که در زندگی خود همواره اخلاق را به کار بگیرید. شاید در این سنتهای دینی متفاوتی که از شرق به غرب و شمال به جنوب وجود دارد، اصطلاحات دینی متفاوتی وجود داشته باشد، اما آنچه میان همه اینها مشترک است پیام اصلی آنهاست که همواره میگویند که اگر با همنوعان خود در این دنیا مهربان باشید در نهایت در دنیای دیگر این لطف برایتان جبران خواهد شد و به نوعی جایزه دریافت خواهید کرد.
قانون کارما بر این باور است که تمام اعمالی که شما در زندگی خود انجام میدهید حال چه خوب و چه بد همگی ثبت میگردند. همچنین این قانون معتقد است که اگر اقدامات خوبی که شما در این دنیا انجام دادهاید از عملکردهای بد شما بیشتر باشد شما به هنگام تولد بعدی خود در دنیایی دیگر به سطح بالاتری راه پیدا خواهید کرد و اگر اقدامات بد شما از خوبیهایتان بیشتر باشد در هنگام تولد بعدی خود به سطحی پایین تر سقوط خواهید کرد.
همچنین قانون کارما بر این باور است که هر عملی که شما در این دنیا انجام میدهید نیاز به تعادل دارد و اگر شما در این دنیا کار خوبی برای کسی انجام دهید در زندگی بعدی آن شخص لطف شما را به گونهای جبران خواهد کرد تا دنیا به نوعی تعادل دست پیدا کند.
چه عواملی شما را تبدیل به یک فرد دارمیک میکند؟
هر چیزی که به انسان کمک کند تا به خدا برسد نوعی دارما محسوب میشود و هر چیزی که مانع رسیدن انسان به خدا شود، آدارما نام دارد. طبق گفتههای بهاگاوات پورانا زندگی صالح یا قدم گزاشتن در یک مسیر دارمی دارای چهار جنبه است:
- ریاضت ( شیر )
- پاکی ( شاوچ )
- شفقت ( دایا )
- راستگویی ( ساتیا )
همچنین برخلاف زندگی «دارمیک» داشتن یک زندگی ناهنجار یا ناعادلانه هم دارای سه رذیلت اخلاقی است:
- غرور ( آهنکار )
- تماس ( سانگ )
- مستی ( مادیا )
ماهیت دارما و یک فرد دارمیک در داشتن قدرتهای معنوی ویژهای نهفته است. شما با رعایت قواعد گفته شده در بالا میتوانید به یک فرد دارمیک تبدیل شوید.
همه چیز درباره ی چرخ دارما
چرخ دارما یا چاکرا دارما در زبان سانسکریت یکی از قدیمیترین نمادهای آیین بودا است که در سرتاسر کره زمین از آن به عنوان نشان آیین بودا استفاده میشود. همانطور که یک صلیب نماینده و مظهر مسیحیت است یا ستاره داوود نماد یهودیت است، چرخدار دارما نیز نماینده و معرفی کننده آیین بوداست. چرخ دارما چرخ ارابهای میباشد که تعداد پرههای آن اغلب با هم متفاوت است و میتواند به هر رنگی باشد، اما اغلب به رنگ طلایی است.
چرخ دارما از سه قسمت اساسی تشکیل شده است: توپی، لبه، پرهها
در طول قرنها و سالها معلمان و مذهبیان معانی متنوعی را برای این قسمتها به مردم ارائه دادهاند، که ما در ادامه معانی آنها را برای شما ذکر میکنیم:
- دایره یا همان شکل گرد چرخ، نشاندهنده کمال در دارما است که توسط بودا تعلیم داده میشود.
- نماد دوم یا همان لبه چرخ، نشاندهنده تمرکز حواس و مراقب بودن است.
- نماد سوم یا همان پرهها بسته به تعداد آنها مفاهیم مختلفی دارند.
معرفی ۱۰قانون چرخ دارما که باید بدانید
در ادامه این مقاله قصد داریم تا ۱۰ تا از قوانین چرخه دارما را برای شما معرفی کنیم که با رعایت این رهنمودها شما میتوانید مسیر درست را در زندگیتان پیدا کنید و لذت داشتن زندگی واقعا رضایتبخش را تجربه نمایید.
- صبر (دهریتی): سعی کنید تا با حفظ کردن آرامش درونی خود ایمن بمانید.
- بخشش (کشما): رها کردن چیزهایی که لزوماً به درد شما نمیخورند.
- تقوا یا خویشتنداری (داما): دانستن اینكه بهترین اتفاقات به سراغ کسانی میروند که مدتهاست در انتظارند.
- صداقت (asteya): این بخش بیشتر در ارتباط با عدم سرقت و دزدی نکردن است و میگوید که آنچه را که متعلق به شما نیست را نگیرید.
- تقدس (شاوچ): حفظ پاکیزگی در ذهن، بدن و روح.
- کنترل حواس و احساسات (indraiya-nigrah): فواید مدیتیشن به کنترل گرفتن نیروی زندگی.
- دلیل (dhi): اگر به واسطه دلیل زندگی خود را همواره هدایت کنید در نهایت منجر به دستیابی شما به موفقیتی بزرگ خواهد شد.
- دانش یا یادگیری (vidya): کسب و به دست آوردن مهارت قابل توجه بر اساس تواناییهای شما و استفاده از آن در جهت درست، گامی بزرگ است که شما را به سوی موفقیت هدایت میکند.
- راستگویی (ساتیا): درک این موضوع که راستگویی بالاترین نتیجه را برای شما و دیگران به ارمغان میآورد.
- عدم وجود خشم (krodha): خشم راه عاملی میداند که به موجب آن هدایت کردن زندگی در جهتی مثبت و قدرتمند را مسموم میکند.
سادهترین مثال برای فهمیدن دارما در عمل، آوردن مثالی از کار و نحوه خدمترسانی به دیگران است. مردم همواره مجبورند شغلی داشته باشند تا به واسطهی درآمد حاصل از آن بتوانند برای خانوادههایشان غذا و مسکنی برای زندگی و گذران عمر تهیه کنند.
در دارما مردم فقط به این دلیل که شغلشان آنها را ملزم به انجام کارهای غیرانسانی میکند، افراد بدی شناخته نمیشوند. اما اگر شخصی تصمیم بگیرد که کارهای غیرانسانی را فقط برای منافع شخصی خود انجام دهد قطعاً کارما را تحت تأثیری منفی قرار میدهد و همین امر به نوبه خود بر چگونگی رسیدن به هدف نهایی یا «دارما» تأثیر میگذارد.
نتیجهگیری
به طور کلی دارما به معنای هدفی نهایی است که خدا در انسانها قرار داده و از آنها خواسته تا در طول زندگی خود در راه رسیدن به آن تلاش کنند و امید به زندگی را در خود افزایش دهند. همانطور که برایتان در ابتدای این مقاله گفتیم دارما یک کلمه سانسکریتی است و در سنتهای هندی و آیین بودا به جای کلمه دین مورد استفاده قرار میگیرد.
در این مقاله سعی کردیم تا شما را با کلمه دارما و همچنین ۱۰ تا از قوانین چرخ دارمان آشنا کنیم، همچنین به بررسی تفاوتهای میان کارما و دارما پرداختیم تا بتوانیم تفکیک این دو مسئله را برای شما عزیزان ساده تر کنیم. امیدواریم که از مطالعه مطالب ارائه شده در این مقاله لذت برده باشید.
نظرات شما عزیزان: