اشتباهات مرسوم در رشد و توسعه کسب و کار
توسعه کسب و کار مهارتی است که اگر در مسیر صحیح پیش برود می‌تواند زندگی شخصی و حرفه‌ای شما را دچار تحولات بزرگ و مثبتی کند. اما گاهی اوقات به علت نبود تجربه و دانش کافی در حوزه کارآفرینی شخص دچار اشتباهاتی می‌شود که ممکن است سال‌ها کسب و کار یک کارآفرین را به عقب بیاندازد.
در این مقاله سعی شده تمامی اشتباهات رایج در توسعه کسب و کار که یک کارآفرین مرتکب می‌شود را به‌صورت دسته‌بندی بیان کنیم. توسعه کسب و کار از مهم‌ترین کارهایی است که هر کسب و کار بعد از راه اندازی و تست‌های اولیه باید انجام دهد. امروزه با وجود رقیب‌های بزرگ و قدرت‌مند در هر صنعتی می‌بایست به کمک مشاوران دکتر ویز کسب و کار مسیری سریع و میان‌بر برای توسعه کسب و کارتان پیدا کنید.
توسعه و ساخت یک کسب و کار بر روی بنیانی سست می‌تواند موجب شکست زود هنگام در بازار گردد. پس باید سعی کنید به کمک تجربه‌ی کارآفرینان بزرگ از انجام این اشتباهات رایج در توسعه کسب و کار بپرهیزید.
طبق آخرین تحقیقات دانشگاه‌های معتبر آمریکا در شروع مسیر راه اندازی استارت آپ معمولا کارآفرینان از تجربه‌ی افراد باتجربه استفاده نمی‌کنند. همین عامل باعث شده است که بسیاری از کارآفرینان حوزه کسب و کار در شروع مسیر دچار مشکلات زیادی بشوند.
این مشکلات گاهی اوقات باعث می‌شود که شخص سال‌ها به لحاظ مالی عقب بیافتد و حتی بعضی کارآفرینان بخاطر اشتباهات جبران نشدنی خود، کارآفرینی را کنار می‌گذراند. پس دقت داشته باشید که اگر در شروع این مسیر توسعه هستید همواره مسیر خود را بررسی کنید و از مشورت با بزرگان و مشاوران این حوزه استفاده کنید تا بتوانید سریع‌تر پیشرفت کنید.
در ادامه مقاله‌ی سعی شده است که اشتباهات رایج در توسعه کسب و کار به شکل تخصصی بررسی شود. لازم به ذکر است قسمتی از این اشتباهات از سخنان و تجربه‌ی کارآفرینان بزرگی چون استیوجابز و جان اوشر نقل شده است که می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.
۱ـ عدم وقت گذاشتن کافی برای توسعه کسب و کار
به نقل از بسیاری از کارآفرینان بزرگ دنیا، بسیاری از افراد برای توسعه کسب و کار خود وقت کافی نمی‌گذراند و این موضوع باعث می‌شود که کسب و کار همیشه در حال درجا زدن باشد و پیشرفت شاخصی را تجربه نکند.
در حقیقت بسیاری از کارآفرینان به اندازه کافی بر روی ایده اصلی کسب و کارشان یا بیزینس پلن کسب و کار وقت نمی‌گذراند. این موضوع باعث می‌شود که شخص کارآفرین هیچ‌گاه متوجه نشود که آیا این ایده واقعا ارزش اجرا و توسعه دارد یا نه؟
همین موضوع باعث می‌شود که توسعه کار مورد توجه کارآفرین قرار نگیرد و در طول زمان پیشرفت خاصی را تجربه نکند. پس بهتر است قبل از توسعه کسب و کار و صرف هزینه‌های زیاد با یکی از مشاوران دکتر ویز مشورت کنید و بپرسید که آیا واقعا کسب و کار شما ارزش توسعه دادن را دارد یا بهتر است در همین ابعاد باقی بماند؟!
متاسفانه بسیاری از افراد بدون هیچ تحقیقی دست به توسعه کسب و کارشان می‌زنند و بعد از صرف هزینه‌های زیاد و گزاف، تغییرات زیاد و مثبتی را در فروش خود مشاهده نمی‌کنند. این موضوع به‌خاطر آن است که کارآفرین قبل از توسعه کسب و کار، بازار خود را به‌خوبی مورد بررسی و تحقیق قرار نداده است.
بسیاری از کارآفرینان بعد از توسعه کسب و کار و عدم رشد کافی به این فکر می‌کنند که ممکن است کسب و کارشان را به شیوه‌ای غلط توسعه داده‌اند اما حقیقت آن است که این کسب و کار به‌طور کلی توسعه پذیر نبوده است. همین موضوع باعث شکست بسیاری از کسب و کارها می‌شود. پس به‌طور خلاصه این کارآفرینان به نقطه‌ی موفقی نمی‌رسند چون گام اول را به درستی برنداشته‌اند.
۲ـ تحلیل غلط بازار(بخش مشتریان، قیمت و استراتژی)
هیجان‌زده بودن در زمان توسعه کسب و کار از دیگر آفت‌هایی است که می‌تواند مسیر غلطی را در برابر شما قرار دهد. برای مثال بسیاری از افراد در هنگام توسعه کسب و کار بعد از بدست آوردن اطلاعات سهم کل بازار که مثلا دوازده میلیارد تومان در سال است با خود می‌گویند که حتی اگر یک درصد این بازار را هم بدست آوریم، ماهیانه حدود ۱۰ میلیون تومان فروش داریم.
این تفکر غیر اصولی و غیرحرفه‌ای متاسفانه در توسعه بعضی کسب و کارها باعث می‌شود تا آن کسب و کار دچار ضررهای زیاد و جبران ناپذیری بشود.
۳ـ تحلیل غلط سرمایه لازم
سرمایه مورد نیاز برای توسعه یک کسب و کار زمانی باید مورد استفاده قرار گیرد که تحقیقات لازم برای خرج شدن اصولی و بهینه آن شکل گرفته باشد. درصورتی که سرمایه لازم تأمین شود اما استراتژی صحیحی برای به‌کارگیری آن وجود نداشته باشد، عملا سرمایه موجود به هدر می‌رود. در بسیاری از کسب و کارها این سرمایه به علت قرضی بودن مشکلات زیادی را برای کارآفرین و سهام داران به‌وجود می‌آورد.
قبل از توسعه یک کسب و کار بسته به نوع آن، می‌بایست گزارش‌های سالیانه (اعم از میزان فروش، سود حاصل از فروش و…) توسط یک کارشناس باتجربه بررسی شود و مشخص شود که این کسب و کار در حال حاضر قرار است به چه میزانی توسعه یابد و متناسب با آن شرح هزینه‌های جاری نوشته شود. البته ممکن است در این مرحله تشخیص داده شود که اساسا این کسب و کار توسعه پذیر نیست.
در نظر داشته باشید که همیشه هزینه‌ای بیشتر از آنچه تخمین زده می‌شود برای توسعه نیاز است. رخدادهای غیر قابل پیش‌بینی، تورم و دیگر موضوعات، هزینه‌های توسعه کسب و کار را بیشتر از حد مشخص شده رقم می‌زند. البته اگر مشاورین مالی در تیم خود دارید این موضوع را در نظر می‌گیرند.
۴ـ نبود استراتژی مشخص برای مقابله با مشکلات احتمالی در زمان توسعه کسب و کار
کاملا واضح است که بعد از شروع هر کاری ممکن است اتفاقات پیش‌بینی نشده‌ی زیادی رخ دهد. در زمان توسعه یک کسب و کار، مدیر باید توانایی برنامه ریزی مشخص برای این اتفاقات غیر منتظره را داشته باشد. ممکن است به‌خاطر مشکلاتی که حتی مسبب آن شما نیستید کسب و کارتان به خطر بیافتید؛ مشکلات اقتصادی، تورم و بسیاری از موضوعات دیگر باعث می‌شوند تا توسعه کار شما دچار مشکل شود.
برای مثال فرض کنید شما با یک سرمایه گذار به توافق رسیده‌اید که ۱۰۰ میلیون اعتبار دریافت کنید و در ازای آن ۳۰ درصد از سهام کسب و کارتان را به سرمایه گذار بدهید. اما به‌طور ناگهانی شرایط اقتصادی تغییر می‌کند و دلار ۳ برابر می‌شود. در این شرایط شما با مشکلات زیر مواجه هستید:
- عدم سرمایه کافی برای توسعه
- ضرر بسیار زیاد بابت پرداخت ۳۰درصد از سهام‌تان در ازای یک‌صد میلیون(یک‌صد ملیون بعد از افزایش قیمت دلار کاهش زیادی پیدا کرده است.)
- پاسخ‌گویی توسعه کسب و کار به سهام‌داران
خب مشخص است که این مشکلات به وجود آمده بخاطر مدیر یا شخص دیگری در این مجموعه نیست. اما به هر حال مدیر کسب و کار باید پاسخ‌گوی این مشکل باشد.
۵ـ تقسیم غیراصولی سهام برای گرفتن سرمایه بیشتر
در هنگام توسعه کسب و کار یکی از مشکلاتی که پیش می آید تأمین هزینه‌های سنگین آن است. این هزینه‌ها گاهی اوقات سبب می‌شود که مدیران مجموعه دست به تقسیم غیر اصولی سهام بزنند. سعی کنید قبل از اینکه بخواهید شریک انتخاب کنید میزان سرمایه مورد نیاز برای توسعه را در نظر بگیرید و سپس به کمک مشورت از افراد باتجربه، یک شریک خوب و مناسب انتخاب کنید.
دقت داشته باشید که انتخاب شریک مناسب برای توسعه کار ملاک‌های زیادی دارد و صرفا موضوع مالی نباید بررسی شود. همراه بودن و انعطاف‌پذیری فکری از مهم‌ترین ویژگی‌های یک شریک خوب است.
۶ـ استخدام غیرحرفه‌ای در زمان توسعه کسب و کار
جان اوشر، کارآفرین سریالی در تجربیات خود می‌گوید در ابتدای کار افرادی را استخدام می‌کردم که صرفا از بین فامیل و دوستانم بودند. اما بعد از مدتی متوجه شدم که این کار ضررهای زیادی را به من و توسعه بیزینس من وارد کرده است.
همه‌ی ما دنبال راحتی هستیم و ممکن است در نگاه اول برای استخدام در زمان توسعه کسب و کار سراغ دوستان و آشنایان نزدیک به خود برویم. گرچه ممکن است در بین دوستان و فامیل افراد قابل اعتمادی وجود داشته باشند، اما ممکن است تخصصی که شما به دنبال آن هستید در بین نزدیکان‌تان نباشد.
در نظر داشته باشید که اخراج افراد آن هم از زمانی که از بین دوست و آشنا هستند، کار آسانی نیست. پس بهتر است قبل از استخدام، وسواس زیادی به خرج دهید. بهتر است برای استخدام بر اساس مهارت‌های مورد نیاز اقدام کنید و دقت زیادی را برای این کار اختصاص دهید. حضور افراد متخصص نه‌تنها باعث دلگرمی شما و تیم‌تان می‌شود بلکه کمک می‌کند تا بتوانید از پس مشکلات موجود در مسیر توسعه هم بربیایید.
۷ـ غافل شدن از نظارت و مدیریت سازمان
در زمان توسعه کسب و کار بیشتر تمرکز مدیران ارشد به ارتباط با مشاوران و برنامه ریزی برای آینده می‌رود. این موضوع در برخی از شرکت‌ها باعث می‌شود مدیران نظارت بر سازمان و کارمندان را از دست بدهند و دچار مشکلات زیادی شوند.
طبق آخرین تحقیقات در زمان توسعه یک کسب و کار، مدیران ۵۰ درصد وقت روزانه‌شان را به کارهایی اختصاص می‌دهند که ۵ درصد کل فعالیت‌ها نمی‌شود. این موضوع باعث می‌شود تسلط بر قسمت‌های مختلف کاهش بیاید و پس از مدت زمان کوتاهی شرکت دچار مشکلات ریز و درشتی شود که شاید به راحتی قابل جبران نباشد.
برای اینکه در زمان توسعه دچار مشکلات این چنینی نشوید بهتر است قبل از شروع توسعه، وظایف هر مسئول و کارمند را به‌طور شفاف مشخص کنید و در زمان توسعه به‌طور منظم جلسات مشخصی برگزار کنید و تیم را مورد ارزیابی قرار دهید.
اگر شما می‌خواهید مشکلات کمتری داشته باشید بهتر است دید جامعی نسبت به شرکت و کسب و کار خود پیدا کنید و روی یک قسمت خاص از کسب و کارتان متمرکز نشوید.
متمرکز شدن روی قسمتی خاص از کسب و کار باعث می‌شود قسمت‌های دیگر دچار ضعف مدیریتی شوند و با بحران‌های مختلفی دست و پنجه نرم کنند. پس دقت داشته باشید که بیشترین انرژی را بر روی بررسی کل اکوسیستم کسب و کارتان بگذارید تا در زمان توسعه دچار افت کیفیت و خدمات به مشتریان نشوید.
داشتن یک تصویر مشخص از هدف توسعه کسب و کار کمک می‌کند تا ملاک قابل سنجشی از پیشرفت کار وجود داشته باشد. این کار کمک می‌کند تا بتوانید بخش‌های مختلف را ارزیابی کنید.
دقت داشته باشید که این دید باید کلی باشد تا شما بتوانید از بالا، کسب و کارتان را بررسی کنید و جزئی نگری را کنار بگذراید.
سعی کنید در زمان توسعه کارمندان‌تان را توجیه کنید و قبل از شروع توسعه از پیشنهادات و نظرات آن‌ها استفاده کنید. فراموش نکنید که کارمندان شما افرادی هستند که بیشتر از خود شما با مشتریان ارتباط داشته‌اند و می‌توانند تجربه‌های مفیدی را در اختیار شما قرار دهند. همچنین اطلاع همه‌ی افراد سازمان از شروع توسعه کسب و کار می‌تواند کمک شایانی به ایجاد انگیزه در تیم کسب و کار داشته باشد.
۸ـ قبل از شروع توسعه کسب و کار در پی خلق ارزشی جدید برای آینده باشید
یکی از کارهایی که می‌بایست در هنگام توسعه‌ی کسب و کار انجام دهید خلق ارزشی جدید برای مشتریان است. مشتریان شما باید بعد از توسعه یک ارزش جدید هدیه بگیرند. برای به وجود آوردن یک ارزش جدید می‌بایست در حوزه‌ی خود تجربه‌ی زیادی داشته باشید و به کمک مشاوران کسب و کار ارزشی جدید را خلق کنید.
۹ـ توجه بیش از اندازه به فروش و توجه نداشتن به سود منطقی در هنگام توسعه
یکی از اشتباهات رایج در توسعه‌ی کسب و کار این است که افراد بیشتر به حجم بازار دقت می‌کنند. متاسفانه بین کارآفرینان این دید وجود دارد که هرچه بازار بزرگ‌تر باشد، شرکت دارای محبوبیت و اعتبار بیشتری است. اما حقیقت آن است که تعداد پرسنل، حجم بازار و دیگر پارامتر‌های ارزیابی، زمانی مفید هستند که سود آن شرکت قابل توجه باشد.
برای مثال سود شرکت تاکسی‌رانی اوبر در سال ۲۰۱۹ برابر با سود شرکت اپل از فروش ایرپاد پرو همان سال است. این موضوع نشان می‌دهد که بزرگی شرکت به‌تنهایی اهمیتی ندارد و آنچه مهم و حیاتی است سود حاصل از فروش محصول یا خدمت است.
پس توصیه می‌شود که اگر در مرحله‌ی توسعه بیزنس خود هستید بهتر است سود حاصل از فروش یا معرفی محصول یا خدمت را مشخص کنید و سعی کنید تا حد امکان آن را افزایش دهید.
۱۰ـ تمرکز نداشتن بر روی کارهای لازم و فروش محصولات در زمان توسعه
معمولا کارآفرین‌ها بخاطر حجم زیاد کارها نمی‌توانند مدیریت خوبی بر روی منابع انسانی و هدف‌های شرکت داشته باشند. به همین علت به‌جای اینکه تمرکز خود را بر روی درست انجام دادن کارها بگذراند بر روی کارهای غیرضروری می‌گذراند . همین موضوع سبب می‌شود تا خیلی زود قسمت‌های مختلف مجموعه دچار مشکلاتی بشود.
این عدم تمرکز مدیران، در زمان توسعه بیزینس بیشتر می‌شود زیرا در این برهه‌ی زمانی مشکلات بیشتری به وجود می‌آید و دغدغه‌های کارآفرین بیشتر از گذشته می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود از زمان شروع توسعه بیزنس، سند محتوایی مشخصی آماده شود که در آن، اهداف توسعه و همچنین گام‌های توسعه در زمان‌های مشخص نوشته شود. این کار کمک می‌کند ارزیابی بهتری از پیشرفت کار و توسعه صورت گیرد.
۱۱ـ مشخص و واضح نبودن هدف از توسعه کسب و کار
این سوال را قبل از هر اقدامی برای توسعه بیزنس از خودتان بپرسید. کسب و کارهای بسیاری می‌خواهند توسعه پیدا کنند اما حتی علت این کار را نمی‌دانند. این موضوع باعث می‌شود تا صرفا زمان و سرمایه به هدر رود. اما اگر واقعا بدانید که قرار است توسعه بیزنس شما چه اتفاقاتی را برای شما و کسب و کارتان رقم بزند می‌توانید تصمیم‌گیری‌های بهتری داشته باشید.
هدف بلند مدت و کوتاه مدت شما باید کاملا مشخص و واضح باشد. بهتر است اهداف بلند مدت را با سایر اعضای کسب و کارتان هم در میان بگذارید و از آن‌ها هم مشورت بخواهید.اگر می‌خواهید یک کسب و کار چند میلیون دلاری را پایه‌گذاری کنید می‌بایست بسیار ریزبینانه به بازار هدف خود نگاه کنید. البته می‌توانید در این مسیر از مشاوران با تجربه‌ی دکتر ویز کمک بگیرید.
۱۲ـ از دست داد اصالت و هویت بعد از توسعه کسب و کار
بعضی از شرکت‌ها پس از توسعه یافتن مسیر اصلی خود را گم می‌کنند و نمی‌توانند مانند قبل مشتریان خود را راضی نگه دارند. یکی از علل این موضوع حفظ نکردن اصالت برند پس از توسعه است.
مشتریان شما انتظار دارند که پس از توسعه، با کیفیت بهتری خدمات شما را دریافت کنند اما قرار نیست این خدمات دچار افت کیفیت بشوند. پس سعی کنید اصالت و پیام اصلی خود را برای مشتریان قبلی خود حفظ کنید و فقط کیفیت محصول و خدمات خود را افزایش دهید.
نظرات شما عزیزان:
